Fjalimi i drejtorit Asani, në Muzeun e Holokaustit në Shkup ( EN / SHQ / MK )

Dear ladies and gentlemen,

In every occasion that we are here in this building and in this neighborhood, we cannot but feel the lamentation and the tears that were shed in these streets more than 70 years ago. We all come here so that in a way we remember that World tragedy, but also to ask forgiveness for not helping enough to prevent what happened to Jewish people.

Dear friends, we are gathered here tonight at the The Holocaust Memorial Center for the Jews of Macedonia , in Skopje, so that through this exhibition, created from archived materials of Macedonia and Albania, to remember how important peace is and how important a human life is. The tragedy that the Jewish experienced during the World War II, beside the pain that still lives in our hearts, it serves also as a good lesson of what can happen to the World if we are careless. I believe that, negligence is history’s biggest enemy. When being imprudent, with our indifference we help violence, terror and homicides.

Beloved friends and Excellencies

While we remember the victims of holocaust, unfortunately, we continue to count new victims all around the world. With deep grief, I remind you that the world, since the World War II, has not had a day without war and victims. Is it possible that we are doomed to suffer?! I sincerely hope it is not a curse!

The killings in Paris and the procession of the refugees towards the West are scenes- that unfortunately, associate with the Hebrew tragedy throughout history. Even though there might be different reasons, the scenes remain the same: some cry over the loss of the loved ones in the West, while others travel thousands of kilometers from East to West, together with their children on their laps, to run away from the countries where their dignity is diminished. Faced with this situation, I can conclude that despite the good lessons from history, today’s world has not learned a lot.

I would like to emphasize one last thing. We, as an Institute of Spiritual and Cultural Heritage of  the Albanians in Skopje, after several activities  conducted in collaboration with the Institute of National History and the Jewish Community in the Republic of Macedonia, tonight yet again we are together in a different event, where through these documents and photos, I will refresh our memory. But, that is not the only objective. We want to send a message, that only united we can defeat evil. Otherwise, if only for a moment we act recklessly, evil can devour us. That is why, our Institute, has build good relationships with all religious communities in the country, and it is open to collaboration with everyone. Only with such courage, similar to the courage of these people that you will see in these documents and photos, we can hope for a brighter future of the nationalities living in this country.

Thank you!

Skender Asani

Skopje, November 30, 2015

——————————————————————————————————

 

Të nderuar të pranishëm.

Sa herë që jemi në këtë objekt dhe në këtë lagje, nuk mund të mos i ndjejmë vajet dhe lotët që janë derdhur në këto rrugica para më shumë se 70 viteve. Ne të gjithë vijmë këtu që në një mënyrë të përkujtojmë atë fatkeqësi botërore, por edhe të kërkojmë falje që nuk bëmë aq sa duhej, që ajo që ndodhi atëbotë me hebrenjtë, të mos kishte ndodhur fare.

Të respektuar miq, ne edhe sonte jemi mbledhur këtu në Qendrën e Holokaustit në Shkup, që përmes kësaj ekspozite, të krijuar nga fotografitë dhe materialet arkivore të Maqedonisë dhe Shqipërisë, të rikujtojmë se sa e rëndësishme është paqja dhe sa e rëndësishme është jeta e njeriut. Fatkeqësia që i goditi hebrenjtë gjatë Luftës së Dytë Botërore, përveç dhimbjes që ende është e gjallë në zemrat e njerëzve, ajo shërben edhe si mësim i mirë se çfarë mund t’i ndodhë botës nëse jemi të shkujdesur. Madje, sipas meje, pakujdesia është armiku më i madh i historisë. Duke mos qenë të kujdesshëm, ne me indiferencën tonë i ndihmojmë dhunës, terrorit dhe vrasjeve.

Shumë të dashur miq dhe shkëlqesi,

Derisa kujtohemi në viktimat e holokaustit, për fat të keq, ne vazhdojmë të numërojmë viktima të tjera në gjithë botën. E them me keqardhjen me më të madhe se kjo botë, që nga përfundimi i Luftës së Dytë Botërore, asnjë ditë nuk e kaloi pa luftë dhe vrasje diku. Mos ndoshta jemi të mallkuar që ta vuajmë?! Uroj të mos jetë mallkim!

Vrasjet në Paris dhe vargani i refugjatëve drejt Perëndimit, janë skena që – për fat të keq – na asocojnë në fatkeqësinë hebraike gjatë historisë. Ndonëse arsyet mund të jenë të ndryshme, por skenat janë të njëjta: dikush e vajton humbjen e të dashurve në Perëndim, ndërsa dikush tjetër udhëton me mijëra kilometra nga Lindja drejt Perëndimit, duke bartur edhe fëmijët e vegjël në krahë, për të ikur nga vendet ku njeriut i është shkelur dinjiteti. Të gjendur në këtë situatë, më bie të konstatoj se, përkundër mësimeve të mira të historisë, bota jonë ka marrë fare pak mësim prej saj.

Të respektuar të pranishëm, dëshiroj të theksoj edhe një gjë. Ne si Institut i Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve në Shkup, pas disa aktiviteteve që i kemi realizuar me Institutin e Historisë Nacionale dhe Bashkësia Hebraike në Republikën e Maqedonisë dhe Qendrën Memoriale të Holokaustit të Hebrenjve nga Maqedonia në Shkup, sonte përsëri jemi në një ngjarje tjetër, që përmes këtyre dokumenteve dhe fotografive, ta freskojmë memorien tonë, por jo vetëm aq. Ne dëshirojmë që kështu të japim mesazhin se vetëm të bashkuar mund ta mundim të keqen. Nëse për një çast jemi të shkujdesur, e keqja mund të na përpijë. Prandaj, Instituti jonë ka ndërtuar marrëdhënie të mira me të gjitha komunitetet fetare në vend dhe është i hapur për bashkëpunim me të gjithë. Sepse, vetëm duke e pasur këtë guxim, njësoj si guximi qytetar i këtyre njerëzve që do t’i shihni në dokumentet dhe fotografitë, mund të shpresojmë për një të ardhme të ndritur të popujve që jetojnë në këtë vend.

Ju faleminderit!

Skender Asani

Shkup, 30 nëntor 2015

——————————————————————————————————

Почитувани присутни, секогаш кога се наоѓаме во овој објект и во oваа населба, не можеме а да не го почувствуваме плачот и солзите пролеани во овие улички пред повеќе од 70 години. Сите ние доаѓаме тука и на некој начин да се потсетиме на таа светска катастрофа, но и да побараме извинување затоа што направивме толку малку за да се спречи сето она што се случи со евреите во тоа време.

Почитувани пријатели, ние и вечерва сме собрани во Меморијалниот центар на холокаустот на Евреите од Македонија во Скопје, и преку оваa изложба, создадена од архивските материјали од Македонија и Албанија, повторно да се сеќаваме колку е значаен мирот и колку е вреден човечкиот живот. Трагедијата што ги погоди евреите за време на Втората светска војна, освен болката која се уште е присутна во срцата на луѓето, таа служи и како добра поука за она што може да му се случи на светот ако не сме внимателни. Според мене, дури и невнимателноста е најголемиот непријател на историјата. Од невнимателност, и со нашата индиферентност ги потпомогнуваме:  насилството, теророт и убиствата.

Многу ценети пријатели и екселенции

Додека се потсетуваме на жртвите на холокаустот, за жал, ние продолжуваме да броиме нови жртви насекаде по светот. Со големо жалење ве потсетувам дека овој свет, од Втората светска војна, ниту еден ден не помина без војна и жртви некаде. Можно ли е да сме проколнати да страдаме?! Само посакувам тоа да не e некоја клетва!

Убиствата во Париз и колоната на бегалци кон Западот, се глетки кои за жал асоцираат на еврејската катастрофа низ историјата. Иако причините може да бидат различни, но глетките се исти: некој на Западот плаче за загубата на најсаканите, додека  некој друг патува илјадници километри од Исток до Запад, со најмалите деца во скут, за да избегаат од земјите каде на човекот му е прегазено достоинството. Најдени во ваква ситуација, ми преостанува да констатирам дека, и покрај добрите поуки од историјата, денешниот свет извлекол многу мала поука од нејзе.

Почитувани, присутни, сакам да истакнам уште нешто. Ние како Институт за духовно и културно наследство на Албанците во Скопје, после неколку активности реализирани во соработка со Институтот за национална историја, Еврејската заедница во Република Македонија и Меморијален центар на холокаустот на Евреите од Македонија во Скопје вечерва повторно сме во еден друг настан, за да преку овие документи и фотографии, ја освежуваме нашата меморија. Но не само тоа. Ние сакаме да испратиме порака,  дека само здружени можеме да го победиме злото. Во спротивно, само за еден миг ако сме невнимателни, злото може да не проголта. Затоа, нашиот Институт, изградил добри односи со сите верски заедници во земјата, и е, отворен  со сите за соработка. Бидејќи, само преку ваква храброст, слична на храброста на овие луѓе кои ќе ги гледате во овие документи и фотографии, можеме да се надеваме на една посветла иднина на народите кои живеат во оваа земја.

Ви благодарам!

Скендер Асани

Скопје, 30 ноември, 2015