Përvjetori i 78-të i “Natës së Kristaltë”, përkujtohet në Shkup

Shkup, 9.11.2016 – Sot Qendra Memoriale e Holokaustit të Hebrenjve nga Maqedonia, në bashkëorganizim me Institutin e Trashëgimisë Shpirtërore dhe Kulturore të Shqiptarëve dhe Institutin e Historisë Nacionale, përkujtoi 78 vjetorin e “Natës së Kristaltë”, e njohur si “Dita ndërkombëtare kundër fashizmit dhe anti-semitizmit”.

Organizimin e përshëndeti zëvendëskryeministri për Çështje Evropiane, Arbër Ademi, i cili theksoi rëndësinë e kujtimit të ngjarjeve të së kaluarës, në mënyrë që ato të mos përsëriten më kurrë. Ademi theksoi se ndjehet krenarë që i takon një populli, i cili përmendet në histori për kontributin e madh për shpëtimin e popullatës civile hebreje gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Drejtori i ITSHKSH-së, Skender Asani, tha se “jemi këtu që përsëri t’i kujtojmë krimet e tmerrshme që u bënë para 78 vjetëve e më vonë ndaj hebrenjve të Evropës dhe që bashkërisht të ngrihemi e të veprojmë kundër ksenofobisë dhe racizmit edhe në ditët tona. Ne duhet të pengojmë që urrejtja dhe fanatizmi racial t’i turbullojnë sërish mendjet dhe t’i prishin zemrat. Ne duhet t’ia ndalojmë vetes që të hedhim sytë mënjanë, kudo dhe kurdo që të ndodhin gjëra të tilla”.

Fjalë përshëndetëse patën edhe drejtori i Qendrës Memoriale të Holokaustit të Hebrenjve nga Maqedonia, Goran Sadikario, përfaqësuesi i Institutit të Historisë Nacionale, Marjan Dimitrievski, kryetarja e Komunitetit Hebre në Maqedoni, Berta Romano, dhe ambasadorja e Gjermanisë në Shkup, Kristine Althauzer.

Më pas u zhvillua edhe një panel diskutim, ku profesorë universitarë, në mesin e të cilëve edhe Veton Latifi, ligjëruan në lidhje me temën e lartpërmendur.

Ndryshe, më 9/10 nëntor 1938, nazistët gjermanë nxitën trazirat që rezultuan në djegien e më shumë se 200 sinagogave, përdhosjen e varrezave hebraike, rrahjet e panumërta dhe shkatërrimin e dritareve të bizneseve dhe faltoreve të 7,500 hebrenjve në Gjermani dhe Austri. Xhamat e thyer në rrugë dukeshin si kristale, prej nga edhe e mori emrin “Nata e kristaltë” (Kristallnacht). Ngjarja u mbulua gjerësisht nga shtypi ndërkombëtar dhe sulmet e koordinuara naziste ndaj hebrenjve, tronditën mbarë botën.