ITSH Instituti i Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve – Shkup
Është e frikshme gjuha antisemite e gazetës KOHA!
Për punën që po bën, Instituti i Trashëgimisë Shpirtërore dhe Kulturore të Shqiptarëve ndjehet i kërcënuar nga gjuha e urrejtjes që po përhapet përmes gazetës KOHA (shkrimi me titull: “Instituti që turpëroi shqiptarët”, 28 gusht fq, 2-3). Fatkeqësisht, në vend se në këtë gazetë të zinte vend më tepër fushëveprimi ynë që ka të bëjë me hulumtimin dhe studimin e ngjarjeve e proceseve nëpër të cilat ka kaluar shoqëria jonë, ajo është bërë zëdhënëse e një fushate të orkestruar, duke u lënë hapësirë përmbajtjeve e deklaratave tepër problematike (në shkrimin e lart cituar) që kanë të bëjnë me funksionimin e Departamentit për studimin dhe edukimin e holokaustit.
Gazeta KOHA përmes ‘punëtorëve shkencor’ anonim paska ardhur në përfundim absurd se ne si ITSHKSH gjoja e paskemi braktisur qëllimin bazik, për çka jemi themeluar – që të merremi vetëm me tema shqiptare, por paskemi bërë gabim trashanik që në kuadër të Institutit tonë paskemi hapur edhe Departamentin për studimin dhe edukimin e holokaustit.
Ne si institut gjithashtu paskemi gabuar që jemi marrë me dhe me ndriçimin e iluminizmit shqiptar që erdhi në trojet shqiptare nëpërmjet Protestanizmit.
Gazeta KOHA dhe gjithë këshilltarët hileqarë të saj do duhej ta dinë se ne si ITSHKSH kemi nxjerrë në dritë disa vepra mbi këtë iluminizëm, duke u përqendruar në punën kolosale që kishte bërë familja fisnike Qiriazi dhe një plejadë e tërë intelektualësh shqiptarë që ishin edukuar dhe frymëzuar në frymën e këtij iluminizmi. Kongresi i Alfabetit në Manastir, që shënoi bashkimin e parë shpirtëror të shqiptarëve si dhe hapja e Shkollës së parë për çupa në Korçë, ishin dy pika të ndritshme në qiellin e turbullt të historisë shqiptare të fillimit të shek. 20, atëherë ku identiteti kulturor e shpirtëror i shqiptarëve u ruajt nga furtunat asimiluese të fqinjëve grabitqarë pikërisht nga përfaqësues të nderuar të Lëvizjes iluministe protestante në viset shqiptare.
Por, ky fushëveprim i yni, si duket dikujt i paska penguar dhe nuk e kemi ditur se pikërisht gazeta KOHA do të bëhet kontejner i këtyre reagimeve antisemite ndaj nesh si Institut, duke e vënë në pikëpyetje të drejtën tonë legjitime që të merremi me Holokasustin, dhe gjithçka që lidhet me vuajtjet e hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Botërore, ku shqiptarët kishin dhënë një kontribut kolosal në shpëtimin e tyre nga dora vrastare naziste.
Që shqetësimi të bëhet edhe më i madh, kjo gazetë u jep hapësirë edhe prononcimeve të pamatura të përfaqësuesve politikë, të cilët përmes një diskursi antisemit, përhapin gjuhë të urrejtjes dhe bëhen kështu transmetues të disa kohëra të liga nëpër të cilat kishin kaluar hebrenjtë. Pjesë e këtij diskursi, që po e promovon gazeta KOHA, është bërë edhe zëdhënësi i Lëvizjes Besa, Elmedin Memishi, i cili pyet publikish: Si është e mundur që Instituti i Trashëgimisë Shpirtërore dhe Kulturore të Shqiptarëve të transformohet në Institut Holokaustit dhe protestantizmit?
Është për të ardhur keq se si një medie që do të duhej ta ketë busullë të orientimit gazetarinë e paanshme, bëhet kaq lehtë pre e lakmive ordinere të qarqeve që iu pengon rreshtimi Perëndimor i shqiptarëve dhe vlerat që përfaqëson ky orientim. Në një gazetë si KOHA ku antisemitizmi bëhet armë për të frikësuar drejtuesit e ITSHKSH që të heqin dorë nga studimi i Holokaustit, paraqet problem për një shoqëri si kjo e jona, e cila assesi nuk guxon të rrezikohet nga gjuha e urrejtjes.
Është për të ardhur keq se si shfrytëzohen problemet e ditës që të atakohet një Institut, i cili është kampion i kultivimit të tolerancës dhe lirive fetare, fakt ky i përfshirë edhe në dy raportet fundit të State Departamentit Amerikan.
ITSHKSH në Shkup pavarësisht kësaj fushate të orkestruar, nuk do të heq dorë nga objektivi madhor që mendimin shkencor ta avancojë në nivele edhe më të larta, duke ofruar të dhëna arkivore e dokumentare mbi ngjarje e procese më pak të njohura për opinionin e gjerë publik, ashtu siç po vepron ditëve të fundit teksa po nxjerr në dritë korpusin tematik mbi Sagën e familjeve shqiptare katolike të Shkupit, ku Bojaxhinjtë e Shën Nënës Terezës zënë vendin qendror.
ITSHKSH me projekte serioze do të vazhdojë t’i zhgënjejë të gjithë ata që presin nga ne të heqim dorë nga fushëveprimet tona që janë vertikalja jonë shpirtërore.
ITSHKSH-Shkup, 28.8.2020
~~~~~
Застрашувачки е антисемитскиот јазик на весникот КОХА!
За својата реализирана работа, Институтот за Духовно и Културно Наследство на Албанците (ИДКНА) се чувствува загрозено и згрозено од говорот на омраза, кој се шири преку весникот КОХА (напис со наслов: „Институтот што ги посрамоти Албанците“, 28-ми август, стр. 2-3). За жал, овој весник наместо да остави повеќе простор за нашата обемна работа, која многу тесно е поврзана со истражувањето и проучувањето на настаните и процесите низ кои поминувало нашето општество, тој стана портпарол на една оркестрирана кампања, оставајќи и давајќи простор за многу проблематични изјави и содржини (од горенаведениот текст) во врска со функционирањето на Одделот за проучување и едукација за Холокаустот.
Весникот КОХА преку анонимни „научни работници“ дошол до апсурден заклучок дека ние како ИДКНА наводно сме ја напуштиле основната цел за која бевме основани – да се занимаваме само со албански теми, и сме направиле голема грешка што во рамките на нашиот Институт го отворивме исто така, Одделот за проучување и едукација за Холокаустот.
Ние како Институт, исто така, сме направиле грешка што сме се занимавале со справувањето и осветлувањето на албанското просветителство, кое преку Протестантизмот дојде во териториите каде живеат Албанците во Балканот.
Весникот КОХА и сите негови измамнички советници, треба да знаат и да бидат свесни дека ние како ИДКНА објавивме неколку дела за ова просветителство, фокусирајќи се на колосалното дело направено од благородното семејство Ќиријази и цела констелација на албанските интелектуалци, кои биле образовани и инспирирани во духот на ова просветителство. Битолскиот Конгресот на азбуката, кој го одбележа првото духовно обединување на Албанците и отворањето на првото училиште за девојчиња во Корча, беа две светли точки на бурното небо на албанската историја на почетокот на 20 век., кога културниот и духовниот идентитет на Албанците беше зачуван од асимилаторските бури на грабливите соседи, токму од чесните претставници на протестантското движење за просветителство на сите територии, каде што живееја Албанците на Балканот.
Но, се чини дека овој наш опсег на некого му пречел, и не знаевме дека токму весникот КОХА ќе стане контејнер на овие антисемитски реакции кон нас како Институт, ставајќи го во прашање нашето легитимно право да го проучуваме и истражуваме Холокаустот, и сè што е поврзано со страдањата на Евреите за време на Втората светска војна, каде што Албанците дадоа колосален придонес во нивното спасување од убиствената нацистичка рака.
Со цел оваа загриженост да стане уште поголема, овој весник им дава простор и на несовесните искази на политичките претставници, кои преку антисемитски дискурс шират говор на омраза и со тоа стануваат раскажувачи на некои лоши времиња низ кои поминале Евреите. Дел од овој дискурс, кој го промовира весникот КОХА, стана и портпаролот на Движењето Беса, Елмедин Мемиши, кој јавно прашува: Како е можно Институтот за Духовно и Културно Наследство на Албанците да се трансформира во Институт за Холокауст и Протестантизам?
За жал, еден медиум кој како компас за ориентација треба да го има непристрасното новинарство, толку лесно станува плен на обичната алчност на круговите на кои им пречи западното усогласување на Албанците и вредностите што ги претставува оваа ориентација. Во еден весник како КОХА, каде антисемитизмот станува оружје за заплашување на водачите на ИДКНА за да се откажат од проучувањето на Холокаустот, претставува голем проблем за едно општество како нашето, кое не смее да биде загрозено од говорот на омраза и антисемитизмот.
Жалосно е како се искористуваат проблемите во текот на денот за да се нападне еден Институт, кој е шампион и лидер во култивирањето на толеранцијата и верските слободи, факт кој е исто така вклучен во последните два извештаи на американскиот Стејт Департмент.
ИДКНА во Скопје, и покрај оваа оркестрирана кампања, нема да се откаже од неговата главна цел за унапредување на научната мисла во уште повисоки нивоа, преку обезбедување на архивски и документарни податоци за настани и процеси, кои се помалку познати во пошироката јавност, исто како што тоа го правеше и во последните денови додека го изнесе на виделина тематскиот корпус за Сагата на Албанските Католички семејства во Скопје, каде што Бојаџиеви на Света Мајка Тереза го заземаат централното место.
ИДКНА со сериозни проекти ќе продолжи и во иднина да ги разочарува сите оние, кои очекуваат дека ќе се откажеме од нашиот опсег што претставува и наша вистинска духовна вертикала.
ИДКНА-Скопје, 28.8.2020
~~~~~
The anti-Semitic language of the newspaper KOHA is very frightening!
For the ongoing work, the Institute for Spiritual and Cultural Heritage of the Albanians feels threatened by the hate speech that is spreading through the newspaper KOHA (article entitled: “The Institute that embarrassed Albanians”, August 28 pp. 2-3). Unfortunately, this newspaper instead of saving more room for our work, which has to do with researching and studying the events and processes that our society has gone through, it has become the spokesperson of an orchestrated campaign, leaving space for content of the highly problematic statements (in the text cited above) relating to the functioning of the Department for Holocaust Education and Research.
The newspaper KOHA through anonymous ‘scientific workers’ came to an absurd conclusion, that we as ISCHA allegedly abandoned the basic purpose for which we were founded – to deal only with Albanian issues, and had made a big mistake that within our Institute we had opened the Department for Holocaust Education and Research.
According to them, we as an Institute were also wrong when we decided to deal with the illuminating of the Albanian Enlightenment that through Protestantism came to all the territories where were living Albanians in the Balkans.
The newspaper KOHA and all its deceitful advisers should know that we as ISCHA have published numerous books that have to do with this enlightenment, by focusing on the colossal work done by the noble Qiriazi family and a whole constellation of Albanian intellectuals who were educated and inspired in the spirit of this enlightenment. The Alphabet Congress in Bitola, which marked the first spiritual union of the Albanians and the opening of the first school for girls in Korça, were two bright spots in the turbulent sky of Albanian history at the beginning of the 20 century, when the cultural and spiritual identity of the Albanians was preserved by the assimilation storms of the predatory neighbors, precisely by the honorable representatives of the Protestant Enlightenment Movement in the territories where were living Albanians in the Balkans.
But, this scope of ours, seems to have hindered someone and we did not know that exactly the newspaper KOHA would become a container of these anti-Semitic reactions to us as an Institute, by questioning our legitimate right to deal with the Holocaust, and everything related to the suffering of Jews during World War II, where Albanians had made a colossal contribution to their salvation from the Nazi murderous hand.
In order to make this concern even greater, this newspaper also gives space to the reckless utterances of political representatives, who through an anti-Semitic discourse, spread hate speech and thus become narrators of some evil times that the Jews had gone through. Part of this discourse, which is being promoted by the newspaper KOHA, has also become the spokesman of the Besa Movement, Elmedin Memishi, who was publicly asking: How is it possible that the Institute for Spiritual and Cultural Heritage of the Albanians is being transformed into the Institute of Holocaust and Protestantism?
It is unfortunate how a media that should have a compass of orientation for unbiased journalism, so easily becomes prey of the ordinary greed of the circles which are a hindrance to the Western alignment of Albanians and the values that this orientation represents. In a newspaper like KOHA, where anti-Semitism becomes a weapon to intimidate the leaders of ISCHA in order to give up the study of the Holocaust, it is a problem for a society like ours, which must not be endangered by hate speech.
It is unfortunate how the problems of the day are exploited to attack an Institute which is a champion on cultivating tolerance and religious freedom, a fact that is also included in the last two US State Department reports.
ISCHA in Skopje, despite this orchestrated campaign, will not give up on the major objective of advancing scientific thought to even higher levels, by providing archival and documentary data on events and processes less known to the general public, as it is doing in recent days by bringing to light the thematic corpus on the Saga of the Albanian Catholic families of Skopje, where the Bojaxhiu family of St. Mother Teresa occupied a central place.
ISCHA with its serious projects will continue to disappoint all those who expect us to give up our scope that is our spiritual vertical.
ISCHA – Skopje, 28.8.2020
—–
